بازدید: 1527 نکته های ناب زندگی
Facebook Twitter Instagram Mail
چگونه از فضل الهی بهره مند شویم؟

در دعاهای وارده از معصومین علیهم السلام مرتب تقاضای تفضل و عنایت خداوند متعال مطرح شده است ؟ فضل خداوند چیست ؟ و چگونه می توان از آن بهره مند شد ؟

1. ایمان

ایمان، موجب برخورداری از پاداش و فضل الهی می شود.
خداوند می فرماید: «لِیجْزِی الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لا یحِبُّ الْکافِرینَ»؛ 9 «تا [خدا] کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند، به فضل خویش پاداش دهد، که او کافران را دوست نمی دارد.»
خداوند آنچه را که در قیامت به صالحان به عنوان جزاء می دهد فضل خود خوانده است که از روی تفضّل به آنان داده می شود، و از شدّت فضل و رحمتی که به بندگان خود دارد، آنان را مالک اعمالشان دانسته است، و در عین اینکه خودش مالک ایشان است، آنان را مستحقّ آن حق خوانده، بهشت و مقام قربی که به ایشان می دهد، پاداش در مقابل اعمالشان دانسته است و این حق اعتباری، خود فضل دیگری از خدای سبحان می باشد که منشأ آن محبتّی است که به بندگان خویش دارد؛ چون آنان پروردگار خود را دوست می دارند و رو به سوی او می کنند و دین او را پاس می دارند و از فرستادگان او پیروی می کنند. 10
بنابراین، فضل و رحمت خداوند نصیب مؤمنان صالح می شود و خداوند مواهب زیادی که شایسته فضل و کرم اوست، به آنها می بخشد.
حضرت علی علیه السلام می فرماید: «إِنْ آمَنْتَ بِاللهِ أَمِنَ مُنْقَلَبُکَ؛ 11 اگر به خدا ایمان آوری، بازگشت گاهت امن است.»
ایمان موجب محکم شدن گامهای انسان در راه خدا می شود. وقتی اعراب بادیه نشین گفتند: «ما ایمان آوردیم.» خداوند فرمود: «به آنان بگو که: اسلام آورده اند و هنوز ایمان در دلهای آنان وارد نشده است.» چون هرکسی که ایمان دارد، جان ومالش را در راه خدا می گذارد و این نهایت اخلاص بنده با ایمان و فضل و موهبتی عظیم از سوی باری تعالی است.
1. ایمان

2. تقوا

کلمه «تقوی» به معنای با پای برهنه، پاورچین و باپروا راه رفتن، اصلاح کردن چیزی و نگهداری آمده است. 12
«مرحوم آیت الله طالقانی» تقوا را به منزله وجدان آگاه تلقی می کنند که انسان را بر تمایلات و شهوات خود مسلّط می سازد و از تجاوز به حدود دیگران منع می کند. 13
خداوند می فرماید (یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً وَ یکفِّرْ عَنْکمْ سَیئاتِکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظیمِ)؛ «ای کسانی که ایمان آورده اید! اگر از خدا پروا دارید، او برای شما [نیروی] تشخیص [حقّ از باطل] قرار می دهد و گناهانتان را از شما می زداید و شما را می آمرزد و خدا دارای بخشش بزرگ است.»
این آیه به اهمیت تقوا و آثار آن در سرنوشت انسان اشاره دارد.
فرقان در اعتقادات، جدا کردن ایمان و هدایت از کفر و ضلالت است، و در عمل، جدا کردن اطاعت و هر عمل مورد خشنودی خدا از معصیت، و هر عملی که موجب غضب او باشد. فرقان در رأی و نظر، جدا کردن فکر صحیح از فکر باطل است. تمام اینها نتیجه و میوه ای است که از درخت تقوا به دست می آید. 14
2. تقوا

3. دعا

دعا در لغت به معنی صدا زدن، به یاری طلبیدن و در اصطلاح اهل شرع، گفتگو کردن با حق تعالی به نحو طلب حاجت،
و درخواست حل مشکلات از درگاه او، و یا به نحو مناجات و یاد جلال و جمال ذات اقدس اوست.15 خداوند در مورد نقش دعا در بهره مندی از فضل خود می فرماید: (وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکلِّ شَی ءٍ عَلیماً)؛ 16 «زنهار، آنچه را خداوند به [سبب] آن، بعضی از شما را بر بعضی [دیگر] برتری داده، آرزو مکنید. برای مردان از آنچه [به اختیار] کسب کرده اند، بهره ای است، و برای زنان [نیز] از آنچه [به اختیار] کسب کرده اند، بهره ای. و از فضل خدا درخواست کنید که خدا به هر چیزی داناست.»
مردم با دیدن برتری هایی که در میان آنان وجود دارد، باید به درگاه خداوند دعا کنند و از او فضل را درخواست کنند: (وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ)؛ زیرا آن افرادی که فضل یا فضایلی دارند، خدا به آنان داده است، پس اوست که می تواند به همه فضل بدهد، و حتی او را از آنها برتر قرار دهد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «وَ أَسْئَلُوا اللهَ مِنْ فَضْلِهِ، وَ اَفْضَلُ الْعِبَادَهِ اِنْتِظَارُ الْفَرَجِ؛ 17 از ناحیه فضل خدا، از او درخواست کنید و [بدانید که] برترین عبادت، انتظار فرج است.»
3. دعا

4. اطاعت

اطاعت از خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله سبب محشور شدن با نیکان و بهره مندی از فضل خدا می شود. حضرت علی علیه السلام اسباب سعادت بشر را تنها با بعثت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و آیین پاکی که او آورده است، فراهم و میسّر می داند و در این میان وظیفه ما تنها پیمودن راه با اطاعت است، که آن هم با توکل به ذات پاک حق تعالی، استرشاد و تقاضای راهنمایی از او امکان پذیر می باشد. 18
خداوند می فرماید: (وَ مَنْ یطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِک مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِک رَفیقاً * ذلِک الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ کفى بِاللَّهِ عَلیماً)؛ 19 «و کسانی که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانی خواهند بود که خدا ایشان را گرامی داشته [یعنی] با پیامبران، راستان، شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند. این تفضّل از جانب خدا می باشد، و خدا بس داناست.»
در این آیه وجوب اطاعت از خدا و رسول را بیان کرده و بدان جهت واجب است که خدا به آن امر کرده است، و هر کس از خدا و رسول او اطاعت کند، به چهار طائفه نبیین، صدّیقین، شهدا و صالحین ملحق می شود. این چهار طایفه از حیث رفاقت طوایف خوبی هستند.
4. اطاعت

برگرفته از: سایت ذی طوی (سایت جامع تبلیغ)
پی نوشت ها :
9) روم/ 45.
10) المیزان، محمدحسین طباطبایی، دارالکتب الإسلامیه، تهران، 1379ش، ج17، ص 297.
11) غررالحکم و دررالکلم، عبدالواحد بن محمّد الآمدی تمیمی، مؤسسه انتشارات دفتر تبلیغات قم، 1366ش، ج 1، ص 37.
12) تقوا و متقین در نهج البلاغه، سیدابراهیم علوی، ذکر، تهران، 1371 ش، ص 10.
13) پرتوی از قرآن، محمود طالقانی، ج 1، ص54.
14) المیزان، محمدحسین طباطبایی، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی، ج 9، ص 71.
15) المصباح المنیر، احمد بن محمّد فیومی المقری، چاپ بیروت، 1418ق ، ص 103.
16) نساء/32.
17) سنن ترمذی، ابوعیسی ترمذی، دارالفکر، بیروت، 1958م، ج 5، ص 565.
18) ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، محمّد تقی جعفری، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1361ش، ج 27، ص 26.
19) نساء/ 69و70.

مطلب قبلیتوصیه حاج آقا دولابی برای عزیز شدن
مطلب بعدیرضايت و خشنودي خدا در چیست و چگونه خداوند از انسان راضي میشود؟
نظرات
نظر شما در مورد این مطلب چیست؟
ثبت دیدگاه